Gần đây, dọc các tuyến đường trên địa bàn TP.HCM tràn ngập các xe đẩy bán trái cây dán tem nhập ngoại nhưng giá chỉ bằng phân nữa so với siêu thị. Người tiêu dùng thấy trái cây có dán tem cứ nghĩ chất lượng, uy tín nhưng theo tìm hiểu tất cả các tem này đều là hàng nhái.
Vài ngày nay ngay trước ngã ba CMT8 và Rạch Bùng Binh (Q.3, TP.HCM) xuất hiện nhiều xe đẩy bán kiwi, trên mỗi trái đều có tem ghi dòng chữ “Euroecofood” (trái cây sạch từ Châu Âu), giá 60.000đ/ký. Đa số người đi đường đều ghé mua 1-2 ký về ăn vì giá rẻ, hơn hết là trông “sang chảnh” do được dán tem. Quan sát các tem này thì thấy ngoài dòng chữ trên thì không có bất kỳ thông tin nào khác.
Trái cây lề đường giờ đã “lên đời” bằng cách được dán tem, nhãn để nâng giá trị sản phẩm, tạo lòng tin cho người tiêu dùng.
Ngoài Kiwi, tại đây cũng thường xuất hiện những xe chất đầy táo đỏ, táo xanh, giá chỉ 35.000đ/ký. Mặc dù táo được phơi cả ngày dưới mưa nhưng trái rất bóng bẩy, tươi ngon, không hề có dấu hiệu hư úng, tất cả đều được dán tem y như kiwi trông rất bắt mắt, thu hút nhiều người đi đường. Người bán lý giải táo được lấy từ các công ty bị đối tác “bùm” hàng nên có giá chỉ bằng phân nửa tại siêu thị, thỉnh thoảng mới có hàng để bán.
Theo quan sát, các xe đẩy này cách vài tuần mới xuất hiện bán khoảng 2-3 ngày rồi ngưng nên càng người khiến tiêu dùng tin tưởng lý do giải thích ở trên. Không chỉ táo, kiwi, nhiều loại trái cây khác như nho, dưa lưới bán tại các xe đẩy ngoài đường cũng được “lên đời” bằng những con tem như “Eurogoodfood”, “Qecofood”.
Có thể khẳng định các loại tem trái cây lề đường đều là tem giả, bởi khảo sát tại các hệ thống siêu thị, không hề thấy loại tem này. Tem trái cây trong siêu thị đều có mã số (giúp người tiêu dùng biết được cách thức trồng trọt các loại trái cây đó), tên đất nước xuất trái cây đó, thông tin về công ty… trong khi tem trái cây lề đường không có bất kỳ thông tin nào về sản phẩm.
Ví dụ, tem trái táo, trái cam ngoại nhập trong siêu thị, được trồng bằng phương pháp hữu cơ 100%, trên tem có 5 chữ số, bắt đầu bằng số 9 như: 94285 (cam), 94131 (táo), trên tem có các chữ về xuất xứ như Organic Fuji (Nhật), Organic USA (Mỹ), công ty: perovegetable co.,llc…
Tìm đến chợ đầu mối Thủ Đức, tại khu bán trái cây Trung Quốc cũng không có loại tem này. Nếu là tem trái cây Trung Quốc sẽ có hình ảnh là minh họa trái cây, bên dưới là các dòng chữ Trung Quốc. Khi hỏi xuất xứ những con tem tại các điểm bán hàng rong ở trên, một tiểu thương tại chợ cho biết, những con tem này do người bán tự sáng tác, tự in là chính.
Các cụm từ như “Ecofood”, “Goodfood”, “Zonefood” có ý nghĩa là thực phẩm sạch, đều là các nhãn hàng thực phẩm hữu cơ hoặc công ty nhập khẩu thực phẩm ngoại. Người tiêu dùng khi thấy những cụm từ trên sẽ nghĩ trái cây của những công ty này bán. “Tem trái cây hiện nay rất loạn, có bao giờ người bán dán đúng tem thật đâu” – tiểu thương này nói.
Quả thật, tem dán trái cây hiện nay mỗi nơi mỗi kiểu, đa phần do người bán tự gắn, tự phong. Điển hình như trái cây Trung Quốc về chợ đầu mối đều đặn mỗi ngày, thế nhưng khảo sát tại các cửa hàng trái cây, chợ lẻ bên ngoài đều không thấy nơi nào dán tem trái cây ghi nguồn gốc Trung Quốc hoặc xác nhận bán trái cây Trung Quốc. Nguyên nhân là do tâm lý sợ hàng Trung Quốc nên nhiều nơi bày bán tìm cách “lách” bằng cách dán tem nhãn Châu Âu, Mỹ nhằm tạo sự an tâm cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, một thực tế cho thấy các loại tem dán trên trái cây không có giá trị chứng thực về nguồn gốc và cũng không ai khẳng định loại trái cây có tem dán bảo đảm chất lượng. Nếu xem xét về mặt kỹ thuật và độ thông dụng của những con tem, nhãn thì thấy việc in ra một bản sao y hệt nó không một chút khó khăn.
Bởi tem, nhãn này chỉ đơn giản là mẫu giấy decal màu nhỏ, có vài thông tin, thông điệp ngắn gọn như tên trái cây, công ty chẳng hạn, cũng chẳng có một hình logo hay một thông số nào về việc đăng ký thuế hay mã số thuế kinh doanh nào cả. Vì vậy việc chọn mua trái cây nhập có dán nhãn, tem bên ngoài chưa chắc là hàng thật.