Như Quỳnh
Nấm Chẹo (Boóc Pào) là loại nấm mọc tự nhiên trong rừng. Nấm Chẹo có màu đỏ tươi, hình cây ô, to bằng chiếc bát ăn cơm và có giá bán cao gấp nhiều lần loại nấm thông thường, vì sao như vậy? Cùng Nhanhmua tìm hiểu nhé!
Vì sao nấm có tên là nấm Chẹo?
Đó là vì loại nấm này mọc ở dưới tán cây Chẹo (hoặc cây Dẻ). Tuy nhiên không phải gốc Chẹo nào nấm cũng mọc. Thông thường nấm mọc nhiều ở những đồi Chẹo có cây giàng giàng, đặc biệt là vùng chuyển tiếp giữa đồi nhiều cây khác với đồi cây Chẹo, Dẻ (mọc dưới gốc).
Một số khu vực tập trung nhiều nấm Chẹo gồm vùng thuộc Tây Nguyên và một số tỉnh phía Bắc như Cao Bằng, Bắc Kạn, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Bắc Giang…
Thông thường loại nấm này mọc 2 lần/năm, khoảng từ tháng 3 đến tháng 4 và từ tháng 6 đến tháng 8 âm lịch. Đặc biệt là mọc đơn độc, không theo cụm.
->> Xem thêm: Nấm Tùng Nhung là gì? Vì sao giá đến 16 triệu đồng/kg?
Thường nấm chỉ mọc khoảng 1 tuần/tháng vào lúc thời tiết nóng. Người dân đi hái nấm từ 2-3 giờ sáng, khi nấm vừa mọc, hình cái ô, chưa xoè to ra, cho giá trị kinh tế lớn. Theo kinh nghiệm của người dân hái nấm, khi hái không được nhổ toàn bộ mà phải để lại gốc nấm. Từ đây, những cây nấm mới sẽ tiếp tục mọc nữa. Khi cầm nấm phải hết sức nhẹ nhàng bởi nấm Chẹo rất dễ vỡ.
Hái nấm chẹo phải làm đúng cách thì mới hái được nấm ngon và để lại những điều kiện cần có để nấm tiếp tục mọc lần sau. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, hái nấm là phải cần thân nấm nhấc hoặc xoay nhẹ, làm nhanh hoặc mạnh quá thì nấm sẽ gãy.
Đặc biệt, người dân nơi này thường lưu ý, khi hái nấm phải cúi xuống mà hái, không được ngồi xổm mà hái vì nếu làm vậy nấm sẽ không mọc nữa. Khi nấm đang nhú lên mà gặp hơi người hoặc có người nhìn thấy, sờ vào là nấm sẽ mọc chậm lại.
Khi hái nấm phải chú ý để lại rễ để nấm có thể mọc vào hôm sau. Chỉ hái nấm ở dưới tán cây chẹo vì nếu không dễ nhầm với loại nấm độc khác có màu sắc và hình dạng tương tự.
Công dụng của nấm Chẹo
Nấm chẹo được mệnh danh là “vàng ròng”, “vàng đỏ” của rừng và có giá bán khá cao, đắt gấp nhiều lần những loại nấm thông thường. Theo đó, giá nấm tươi thu mua tại vườn 200.000 đồng/kg, còn dòng sấy khô là 1,5 triệu đồng. Nếu vào mùa mưa, 1 kg nấm khô sẽ cần 7 kg nấm tươi, còn mùa hè chỉ cần 6 kg. Nấm sau khi mua về rửa sạch, loại bỏ đất, rồi hong, sấy khô trong vòng 1 ngày.
Nấm Chẹo bán rất chạy, các tiệm thuốc Trung Quốc sẵn sàng trả giá cao để mua. Bình thường nấm này có giá vào khoảng từ 1,2 – 1,5 triệu đồng/kg, nhưng có những thời điểm nấm Chẹo có giá lên đến 2 triệu đồng/kg mà vẫn không lo ế hàng.
->> Xem thêm: Cách chọn nấm hương khô chuẩn
Vì sao nấm Chẹo giá thành đắt đỏ như vậy? Nguyên do là nấm này được mua về làm thuốc là chính, ít khi làm thực phẩm. Về đông y, theo bài thuốc dân gian và kinh nghiệm lâu đời của người dân địa phương thì nấm Chẹo làm tăng khả năng thụ thai cho những phụ nữ sống trong điều kiện khí hậu lạnh, khó sinh nở.
Những cây nấm vẫn còn nguyên hình dạng chưa sứt mẻ hay bị nát, gãy, thì mới được người dân chế biến thành các món ăn. Chế biến nấm khá đơn gián. Nấm sau khi hái về làm sạch lớp màng bao bọc trên mũ nấm, cắt bỏ gốc. Trước tiên, rửa sạch nấm bằng cách rửa nhẹ vào tai nấm, sau đó chẻ nhỏ, để ráo nước.
Nấm thường dùng để nấy canh hay xào thịt trâu khô hoặc thịt nạc. Nếu nấu canh thì đun nước sôi sau đó cho nấm và lá bí vào nấu sôi đến chín thì mang ra ăn. Nấm Chẹo còn để hầm xương lợn. Người vùng cao thường dùng canh nấm Chẹo để giải rượu.
