Như Quỳnh
“Da trắng không ngại nắng”, “trẻ hóa làn da, kéo dài thanh xuân”, “tăng cường sức đề kháng tự nhiên của da, chống ung thư da”… là những lời quảng cáo về các viên uống trắng da, chống nắng xuất hiện nhan nhản trong thời gian gần đây.
Mặc dù Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) lên tiếng cảnh báo và ban hành lệnh cấm với các sản phẩm này nhưng nhiều chị em vẫn chia sẻ và săn lùng về sử dụng.
Bán luôn sản phẩm đã bị cấm
Hiện viên uống trắng da đang được rao bán rất nhiều, chủ yếu nhập khẩu từ Mỹ, Nhật Bản, Thái Lan giá dao động từ 400.000 – 1.750.000đ/sản phẩm. Ngoài dạng tiêm, bôi đã khá phổ biến, gần đây thị trường phát triển thêm dạng kẹo, viên uống.
Tại website nhà thuốc Sang Anh (đường AH1, Q.9, TP.HCM) đang quảng cáo rầm rộ viên uống trắng da Gutalagen của Thái Lan. Sản phẩm có giá 750.000đ/hộp nhưng được giảm giá còn 400.000đ/hộp nên được khá nhiều chị em chọn mua. Sản phẩm được quảng cáo chiết xuất từ nhau thai ngựa không chỉ giúp trắng da mà còn làm mờ hết vết nám, giúp ngăn ngừa lão hóa.
“Nhu cầu làm trắng da của chị em rất cao, không cần cực khổ tắm trắng, dưỡng trắng, chỉ cần uống một hộp bao da gì cũng trắng. Trong vòng một năm, chỉ riêng viên uống Gutalagen, nhà thuốc này đã bán được hơn 3 triệu sản phẩm” – nhân viên tại nhà thuốc này cho hay.
Theo tìm hiểu, phần lớn viên uống trắng da ngoại nhập đang lưu hành trên thị trường đều không có nhãn phụ, thông tin nhà nhập khẩu. Thậm chí, một số sản phẩm viên uống đã bị FDA cấm và tịch thu nhưng vẫn được 1 số nhà thuốc quảng cáo rầm rộ. Chẳng hạn, liên tục các năm từ 2014 – 2017, FDA từng cấm và tịch thu viên uống trắng da của công ty Flawless Beauty nhưng hiện 1 số sản phẩm của công ty này là viên uống trắng da Relumins Advance White 90 Viên đang được nhà thuốc Sức Khỏe (đường Yên Đỗ, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) bán.
Nhận thấy tiềm năng sản phẩm này quá lớn, hiện một số doanh nghiệp Việt Nam cũng sản xuất và tung ra thị trường nhiều sản phẩm viên trắng với cam kết chỉ cần uống 1 hộp 60 viên sẽ có làn da sáng mịn, không còn nám, tàn nhang.
Để bảo vệ làn da luôn trắng sáng, không bị bắt nắng, nhiều nơi còn khuyên kết hợp uống thêm viên chống nắng. Hoặc có thể chọn uống riêng lẻ thay vì sử dụng kem chống nắng. Các sản phẩm đều được quảng cáo có nhiều công dụng thần kỳ như ngăn lượng collagen suy giảm do ánh nắng đến 55%, tăng lượng tế bào mô lên đến 66%, tăng khả năng đề kháng và chống nắng đến 300%, hạn chế tác động của gốc tự do đến 50%…
Nhiều sản phẩm được phân phối qua thị trường chợ đen
Mặc dù FDA có nhiều cảnh báo về tác động không an toàn của viên uống trắng da, chống nắng, thế nhưng do có xu hướng yêu làn da trắng sứ, sức mua tăng nhanh nên rất nhiều sản phẩm vốn chỉ được phân phối qua thị trường chợ đen tại Mỹ được đưa về Việt Nam và trở thành hàng cao cấp.
PGS.TS.DS Nguyễn Hữu Đức – ĐH Y Dược TP.HCM cho biết, các viên trắng da, chống nắng được xem là sự kết hợp giữa mỹ phẩm và thuốc bởi chúng thường xuyên gây ra những phản ứng phụ nguy hiểm cho người dùng. Vì vậy, tại nước Mỹ các sản phẩm trắng da nói chung như tiêm trắng, tẩy trắng, viên uống làm trắng đều bị cấm.
FDA đã tìm thấy hai hoạt chất độc hại được sử dụng trong sản phẩm là thủy ngân và hydroquinine. Mặc dù có khả năng làm trắng vượt trội, nhưng 2 chất này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cũng như tổn thương thần kinh, mạch máu và hiện đã bị cấm tại Mỹ và châu Âu.
Các viên uống trắng da hiện nay đều quảng cáo có chứa glutathione – một chất chống oxy hóa. Thực tế cho đến thời điểm hiện tại, không có bất kỳ nghiên cứu y học hay khoa học nào chứng minh hay ủng hộ lợi ích của glutathione bởi chúng gây nhiều tác dụng phụ.
Hầu hết các viên trắng da chỉ có công dụng trong thời gian sử dụng. Nếu ngưng thì tình trạng sẽ trở lại như cũ. Bên cạnh đó, sản phẩm có chứa nhiều chất làm sai hàng trăm kết quả xét nghiệm phổ biến như thai nghén, ung thư. Tại Mỹ đã từng có trường hợp tử vong do đang sử dụng viên trắng da chứa chất biotin liều cao khiến bác sĩ không phát hiện ra bệnh nhân lên cơn đau tim.
Riêng viên uống chống nắng, FDA khẳng định không hề có công dụng như quảng cáo, sản phẩm không thể thay thế được kem chống nắng, người tiêu dùng sẽ gặp nhiều rủi ro khi sử dụng. Thay vì uống viên chống nắng, người tiêu dùng nên sử dụng các loại kem chống nắng chuyên biệt, chống nắng 30 phút trước khi ra ngoài và bôi lại sau mỗi 2 giờ.
